قوه قضائیه بارها و به کرات نشان داده که در صدور رأی برای پرونده های مهم بویژه پرونده های مفاسد اقتصادی ، حفظ حقوق مردم و بیتالمال و...تحت هیچ فشاری قرار نخواهد گرفت و قاطعانه و طبق قانون با مجرمان برخورد خواهد کرد.حتی رییس قوه قضاییه در جلسه اخیر مسئولان عالی قضایی، با تاکید مجدد بر حفظ استقلال دستگاه قضایی در این باره تصریح کرد که دستگاه قضایی در رسیدگی به پروندههای قضایی بر مبنای استقلال خود، حفظ حرمت و اقتدار نظام عمل میکند و توجهی به فضاسازیهای رسانهای نخواهد داشت. آیتالله «صادق آملیلاریجانی» همچنین حفظ استقلال دستگاه قضایی در رسیدگی به پروندههای مختلف را رویکرد اصلی و غیرقابل تغییر قوه قضاییه اعلام و تاکید کرد که تا به حال نشان دادهایم که در رسیدگی به پروندهها کاری به گرایشهای مختلف سیاسی نداریم.
دستورالعمل اجرائی تبدیل وضع کارکنان قوه قضاییه از اداری به قضائی - شفافیت در دادرسی از اهداف قوه قضائیه است - کدام دادگاه خارج از مجموعه قوه قضائیه قرار دارد ؟
تصور تحت تاثیر قراردادن دستگاه قضا تصوری اشتباه است
رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس هم با تایید سخنان رییس قوه قضاییه و با اشاره به برخی فشارها بر این نهاد در بررسی پروندههای مهم اقتصادی، گفت: ممکن است برخی افرادی به گمان خود تلاش دارند که به دستگاه قضا فشار وارد کنند، اما باید تصریح کرد که رسیدگی به پروندهها روند خاص خود را دارد و این تصور اشتباه است که بتوانند قوه قضاییه را تحت تاثیر قرار دهند.«الهیار ملکشاهی» در گفتوگو با میزان در خصوص آسیبهای فشار بر قضات و دخالت احتمالی چهرههای سیاسی، در صدور رأی برخی پروندهها بیان کرد: در امور قضایی ممکن است یک سری افراد فضاسازی و پیگیریهایی داشته باشند اما با توجه به وضعیت و جایگاه قانونی دستگاه قضا و شخصیت قضات، باید گفت که سخت در اشتباهند زیرا قضات تحت تاثیر قرار نمیگیرند.وی با بیان اینکه آسیبی که فشار چهرههای سرشناس به قوه قضاییه وارد میکنند ممکن است ذهنیتی برای افکار عمومی ایجاد کند تصریح کرد:اما در نهایت باید تصریح کرد که این تلاشها به شکست خواهد انجامید زیرا قوه قضاییه با توجه به نوع پروندهها موضوعات را بررسی میکند و تصمیمگیریاش براساس مستندات است. به گفته ملکشاهی، این فشارها ممکن است برای خدشه به اعتماد عمومی صورت گیرد، اما با گذشت زمان اعتماد افکار عمومی نیز تقویت و تحکیم خواهد شد، زیرا مردم در گذر زمان نتیجه این نوع اقدامات قوه قضائیه را - که در راستای تحقق عدالت است - شاهد خواهند بود.وی درباره فصل الخطاب بودن رأی قضات نیز گفت: وقتی قاضی رأیی را صادر میکند دیگر کسی امکان تاثیر گذاشتن روی آن را ندارد زیرا قاضی براساس استدلالها و محتویاتی که در پرونده است حکمی را صادر میکند و همان باید اجرایی شود.وی با بیان اینکه مسئولان در کشور باید از قوه قضاییه استقلال و عدالت را خواستار باشند، بیان کرد: وقتی اطلاعات کافی از پروندههای قضایی در اختیار چهرهها و افراد سیاسی وجود ندارد هرگونه اظهار نظری در این فضا آسیب زننده است. فعالان سیاسی باید فضا را به سمتی ببرند که قوه قضاییه در همه موضوعات به صورت مستقل ، منصفانه و عادلانه ورود پیدا کند.رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی همچنین در خصوص عملکرد قوه قضاییه در سالهای اخیر گفت: عملکرد قوه قضاییه در مورد پرونده های مهم قابل قبول است زیرا مسیر عدالت و استقلال را پیش گرفته است.ملکشاهی به فضاسازیهای رسانهای در خصوص احکام صادره از سوی قوه قضاییه نیزاشاره و خاطرنشان کرد: طبیعتا کسانی که طبق حکم قاضی محکوم میشوند اقدام به فضاسازی میکنند اما آنچه که مهم است نتیجه صدور آرا است که هدف آن مقابله با فساد و تحقق عدالت است. وقتی قوه قضاییه به این دستاوردها برسد دیگر فضاسازیها جایگاهی نخواهد داشت.
قوه قضائیه در ایران از ابتدا تا امروز - جریان کارورزی باید مورد اهتمام جدی قوه قضائیه قرار گیرد
سیاسیون در امور قضایی کمک کنند؛ نه دخالت
یک عضو دیگر کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه مسئولان و چهرههای سیاسی اگر آگاه و به مردمسالاری که شعار آن را میدهند معتقد باشند، باید در مسیر تحقق عدالت به قوه قضائیه کمک کنند نه اینکه در امور قضایی دخالت کنند، در خصوص تبعات دخالت اشخاص و چهرههای سیاسی در فرآیند دادرسی و فشار برقضات، اظهار کرد: افراد در هر مقام و منسبی که هستند نمیتوانند در دادرسیهای قضات تاثیری داشته باشند.«علی جلیلیان» افزود: افرادی که با کار دستگاه قضا آشنا نیستند ممکن است تصورشان این باشد که قوه قضاییه نفوذپذیر است اما در حقیقت چنین نیست و قوه قضاییه مستقل بوده و به حاشیهسازیها توجه نمیکند.وی ادامه داد: متاسفانه به دلیل جناح بازی و سیاسی کاریهایی که در جامعه ما مطرح است برخی وانمود میکنند دستگاه قضایی تاثیرپذیر است، این یک آسیب است زیرا دستگاه قضایی و قضات با تکیه بر شرف و وجدان خود و در نظر گرفتن پیشگاه خداوند رأی صادر میکنند.به گفته جلیلیان، جوسازیها و اظهار نظرهای نامناسب تاثیری در دستگاه قضایی نخواهد داشت.نماینده اسلام آباد غرب یادآور شد: طبق قانون و عرف بینالملل، دستگاه قضایی یک دستگاه مستقل است و به هیچ قوه دیگری هم وابسته نیست. اگر آگاهی نسبت به اقدامات و جایگاه قانونی قوه قضاییه وجود داشته باشد بحثهایی که شائبه دخالت در امور قضایی دارد مطرح نخواهند شد. متاسفانه برخی افراد از روی ناآگاهی یا منفعت طلبی، مطالبی را بیان میکنند که این نشان از تصور نادرست آنان نسبت به قوه قضاییه دارد.این عضو کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی همچنین با بیان اینکه رأی یک قاضی فصل الخطاب است گفت: قاضی پرونده، حرف آخر را میزند و این حرف و رأی با توجه به دلایل و مستندات جمع آوری شده است. قاضی سوگند یاد کرده که در محکمه، جز خداوند چیز دیگری را در نظر نگیرد. همه اینها برای قاضی تکلیف ایجاد میکند تا رأی خود را براساس مستندات متقن صادر کند.جلیلیان در ارزیابی خود از اقدامات قوه قضاییه نسبت به پروندههای خاص هم تصریح کرد: هر پروندهای تشریفات خاص خود را دارد که مراحل آن باید طی شود. برخی از پروندهها به دلیل شرایطی که دارند کار رسیدگی به آنها در زمان طولانیتری انجام میشود.وی افزود: معتقدم با همه این شرایط دستگاه قضایی وظیفه خود را به خوبی انجام داده و در تمام پروندهها عدالت محقق شده است؛ اگر در این میان کسانی مدعی عدم تحقق عدالت هستند راه تجدید نظر برای آنها باز است .در مجموع باید تصریح کرد قوه قضاییه در بررسی پروندههای مهم موفق عمل کرده است.
صاحبان قدرت و ثروت به دنبال عرض اندام مقابل دستگاه قضایی
یک عضو دیگر کمیسیون قضایی مجلس هم درباره نحوه رسیدگی پروندههای مهم اقتصادی در قوه قضاییه، گفت: رسیدگی به این پرونده ها نشان دهنده رویکرد مثبت دستگاه قضا است که با کسی تعارف ندارد و هر حکمی صادر شود باعث خشنودی ملت خواهد بود زیرا نشان می دهد کسی در نظام اسلامی مصونیت ندارد.«محمد دهقان» با اشاره به فشارهای احتمالی بر قوه قضاییه در مسیر صدور حکم پروندههای قضایی، هم تصریح کرد: وجود یک قوه قضاییه مستقل که ضامن عدالت در کشور باشد از آرزوهای نظام اسلامی، حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری بوده است.وی افزود: در سالهای پس از انقلاب علیرغم فراز و نشیبهای بسیار، تلاشهای زیادی صورت گرفته که قوه قضاییه مطابق قانون اساسی و خواست رهبر معظم انقلاب، استقلال داشته و تحت تاثیر فشارها و جریانات مختلف و ذی نفوذ در درون کشور واقع نشود.دهقان ادامه داد: واقعیت این است که قوه قضائیه متشکل از قضاتی است که مستقل هستند و دخالت مدیران ارشد قوه قضاییه در امور قضات با مانع قانونی مواجه است.عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: افرادی هستند که به هر دلیلی به قدرت می رسند و از قدرت برای کسب ثروت استفاده می کنند و تلاش می کنند تا زمانی که در قدرت هستند به ثروت های نجومی دست یابند. از طرفی صاحبان ثروت برای حفظ ثروتشان خود را به صاحبان قدرت نزدیک کرده تا از نفوذ آنها برای موقعیت خود استفاده کنند، بنابراین پیوندی بین برخی صاحبان قدرت و ثروت در طول سالها شکل گرفته است.وی ادامه داد: حال اگر صاحبان قدرت که متصل به ثروت هم شدهاند مرتکب جرم شوند و پروندهشان به قوه قضاییه کشیده شود، طبیعی است که به دنبال نفوذ به قوه قضاییه و فشار بر آن هستند. بنابراین وقتی صحبت از فشار بر قوه قضاییه میشود منظور این افراد هستند نه افراد عادی.نماینده چناران و طرقبه همچنین با بیان اینکه قوه قضاییه باید با کسانی که حرمت قضاوت را نگه نمی دارند، برخورد قاطع کند، تصریح کرد: قوه قضاییه ابزار برخورد با این افراد را دارد و هیچ دلیلی ندارد که دچار ملاحظه کاری شود و یا تحت تاثیر متهمانی که صاحب قدرت هستند، قرار گیرد. قوه قضاییه باید در برابر مجرمان اقتصادی با یک اراده محکم ظاهر شود که البته تاکنون نیز همین گونه بوده است.وی درباره اقدامات قوه قضاییه در پروندههای مهم نیز خاطرنشان کرد: اقدامات اخیر قوه قضاییه در تاریخ انقلاب بی نظیر بوده است و نمونه آن رسیدگی به پرونده معاون اول سابق رییس جمهور بود.به گفته دهقان رسیدگی به این پروندهها نشان دهنده رویکرد مثبت دستگاه قضا است و این که قوه قضاییه با کسی تعارف ندارد. هر حکمی که در پروندههای مهم و خاص صادر شود باعث خشنودی ملت خواهد بود، زیرا نشان میدهد کسی در نظام اسلامی دارای مصونیت نیست.
دستگاه قضا از فشارهای سیاسی بر این قوه به مردم گزارش دهد
«ابوالفضل ابوترابی» عضو دیگر کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی هم در این گفت و گو با بیان اینکه دستگاه قضایی باید افکار عمومی را نسبت به آنچه رخ میدهد آگاه سازد و اعلام کند که در کدام پرونده و از سوی چه افرادی تحت فشار قرار میگیرد، گفت: گزارش به مردم در این زمینه میتواند بسیار کمککننده باشد تا مردم نسبت به تلاشهای برخی از صاحبان قدرت آگاه شوند.وی در خصوص فشار بر قضات، هم بیان کرد: دخالت در امور قضایی « جرم» است و دستگاه قضایی میتواند پیگیر آن باشد و طبق قانون با مجرمان برخورد کند.وی یادآورشد: هرچند این فشارها وجود داشته باشد اما دستگاه قضایی و قضات آن از این آگاهی برخوردارند که در کارشان تحت تاثیر هیچ جریان و گروهی قرار نگیرند.ابوترابی با بیان اینکه قوه قضاییه در برخورد با پروندههای مهم و دانه درشتها هم نمره قابل قبولی به دست آورده است، تصریح کرد: هم اکنون پرونده خاصی در دست قوه قضاییه است و به نوعی آزمون بزرگ دستگاه قضا به شمار میرود که امیدواریم در بررسی آن و صدور حکم عادلانه سربلند از این آزمون خارج شود.وی تاکید کرد: چهرههای سیاسی و فعالان آن باید مراقب اظهارنظرهای خود باشند زیرا نمیتوان با اظهارنظرهای ناآگاهانه و غیر مرتبط فضایی ایجاد کرد و القا شود که دستگاه قضا کار خود را به درستی انجام نداده است.وی گفت: دلسوزان نظام و آنهایی که منصبی در اختیار دارند باید قوه قضاییه را در مسیر تحقق عدالت یاری رسانند.
مشاوره رایگان به مردم در دفاتر مددکاری اجتماعی قوه قضائیه - سمامی : با ایجاد پلیس قضائی اعتماد مردم به قوه قضاییه افزایش می یابد
اعتماد مردم در گروی اقتدار نظام قضایی است
«موسی غضنفرآبادی» هم گفت:اگر از اعمال نفوذ برخی افراد در پروندههای قضایی جلوگیری نشود،مردم بی اعتماد خواهند شد.این عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی درباره اعمال نفوذ برخی چهرههای سیاسی در پروندههای خاص، نیز تصریح کرد: در فرض اعمال نفوذ برخی از افراد در پروندههای قضایی باید مانع شد و به گونهای رفتار کرد که عدالت کیفری آسیب نبیند. وی گفت: معتقد هستیم که نباید هیچ فردی، در هر رتبه و مقامی به خود اجازه دهد یا انتظار داشته باشد که به خاطر موضوعهای مختلف نسبت به پروندههای قضایی اعمال نفوذ کند زیرا به طور حتم خود متضرر شده و دودش به چشم خودش خواهد رفت. وی در ارزیابی خود از عملکرد دستگاه قضایی در پروندههای خاص هم بیان کرد: عملکرد دستگاه قضایی تا به امروز بسیار خوب و قابل دفاع بوده است.
قوه قضاییه پناهگاه مظلومان است، نه حافظ منافع قدرتمندان
عضو دیگر کمیسیون قضایی مجلس نیز عملکرد دستگاه قضایی در رسیدگی به پروندههای خاص که مورد فشارهای سیاسی بوده را مطلوب و قابل دفاع دانست و قوه قضاییه را پناهگاه مظلومان و نه حافظ منافع قدرتمندان برشمرد.«محمدعلی اسفنانی» درباره اعمال نفوذ برخی چهرههای سیاسی در پروندههای خاص اظهار کرد: سلامت قوه قضاییه نشانگر سلامت جامعه است و هر عاملی که رنگ و بوی عدالت در دستگاه قضایی را کمرنگ کند؛ به طور یقین موجب کم اعتبار شدن قوه قضائیه در اذهان عمومی خواهد شد.وی با بیان اینکه قوه قضاییه پناهگاه مظلومان است نه حافظ منافع قدرتمندان، گفت: در جمهوری اسلامی ایران به لحاظ وجود شاخصههای دیگری که قوه قضاییه از آن برخوردار است به خصوص بحث اسلامیت نظام جایگاه این قوه نسبت به نظامهای حقوقی دیگر رفیعتر است.عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس همچنین گفت: هرچه احکام صادره در قوه قضائیه نزدیک به عدالت باشد براقتدار و اعتبار قوه قضاییه افزوده میشود.وی گفت: نفوذ افراد صاحب قدرت اعم از افرادی که به نوعی اتصال به قدرت، منابع اقتصادی و اتصال به اشخاص دارند و به طریقی منتسب به یکی از این ها هستند در صدور آرا و تصمیمگیریهای قوه قضاییه تاثیری ندارد زیرا قوه قضاییه پناهگاه مظلوم است که اگرحقی را از دست داد بتواند به دستگاه قضایی مراجعه و احقاق حق کند.
اظهارنظرهای خاص سیاسی در رای قضات بیتاثیر است
«نیره اخوان بیطرف» هم با بیان اینکه اظهارنظرهای سیاسی نمیتواند در صدور آرای قضایی اثری داشته باشد، در غیر این صورت بدبینی ملت به نظام را باعث میشود اظهار کرد: دستگاه قضایی و حقوقی کشور استقلال قضات را به رسمیت شناخته است و مستقل بودن قاضی امتیازی است که عدالت اجتماعی را به همراه دارد.وی افزود: لازمه قضاوت، استقلال است اما باید قضات در اجرا و صدور حکم، خدا را در نظر داشته باشند و به خاطر مسائل مادی و دنیوی حکمی صادر نکنند که موجب نابودی آخرت آنان شود. عضو کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه صدور رأی نادرست از سوی قضات اگر حتی در اثر فشار سیاسی باشد موجب بدبینی مردم به نظام میشود، خاطرنشان کرد: به همین دلیل است که دستگاه قضایی نسبت به این مساله حساسیت زیادی دارد و نسبت به فشارهای سیاسی برای صدور رأی بیتفاوت است. وی افزود: اگر قاضی بخواهد رأی را به نفع دیگری و به ضرر جامعه صادر کند آسیب جدی را متوجه نظام و جامعه خواهد کرد. به هر حال مردم روی همه کارها نظارت دارند و در صورتی که قاضی بخواهد رأی را بر اساس سلیقه و خواست شخصیتهای سیاسی خاص انجام دهد بداند که عقوبت سخت دنیا و آخرت در انتظارش خواهد بود.
نباید اجازه داد اظهارنظرهای سیاسی پروندهای را از مسیر خارج کند
سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نیز با بیان اینکه ممکن است در خصوص پروندهای برخی اظهار نظرهای سیاسی منتشر شود تا پرونده را از مسیر اصلی خود خارج کند تصریح کرد: این موضوع اشتباه است، زیرا دستگاه قضایی چنین اجازهای را به این افراد نمیدهد.«میرهادی قره سیدرومیانی» با بیان اینکه آرای قضایی باید بدون فشارهای جانبی و بیرونی اجرا شود، اظهار کرد: فشارها و برخوردهای سلیقهای با آراء از خارج قوه قضاییه میتواند موجب از بین رفتن اعتماد عمومی شود.وی ادامه داد: نظام حقوقی و قضایی کشور به دنبال ایجاد اعتماد و آرامش است به طوری که مردم خود را به آرامشی که عدالت کیفری در جامعه ایجاد میکنند، بسپارند.سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس همچنین با بیان اینکه اگر بنیان احکام قضایی سست شود یا یکی از محورهای اصلی آن زیر سوال رود موجب میشود دیدگاه مردم نسبت به قضا، عدالت و آئین کیفری اسلامی تغییر پیدا کند، افزود: آرای صادره باید متقن بوده و خدشهدار نباشد که این موضوع به نظارت مراجع عالی باز میگردد